Korzystanie z witryny meridium-tlumaczenia.com.pl oznacza zgode na wykorzystywanie plików cookie, z których niektóre moga byc juz zapisane w folderze przegladarki. Jeżeli nie zgadzacie się Państwo na umieszczanie ciasteczek na swoim komputerze, musicie wyłączyć obsługę ciastek w swojej przeglądarce.
Akceptuje Polityke plików cookies (Nie pokazuj mi wiecej tego powiadomienia).

Język białoruski

języki wschodniosłowiańskie

Język białoruski - to należący do grupy języków wschodniosłowiańskich język, którym posługuje się około 8 milionów osób na terenie Białorusi, a także część mieszkańców województwa podlaskiego oraz emigranci białuruscy w Kanadzie. Kształtowanie się języka białoruskiego rozpoczęło się w XII wieku, zaś w wieku XIII język ten (wówczas język starobiałoruski) stał się językiem państwowym Wielkiego Księstwa Litewskiego, używanym w kontaktach z Rosją i Polską. Najstarszym zabytkiem pisemnym języka starobiałoruskiego jest Kronikarz Wielkich Książąt Litewskich, pochodzący z końca XIV wieku. Pierwszą drukowaną książkę w języku białoruskim - Psałterz - wydano w 1517 roku.

Po zawarciu Unii Lubelskiej (1569) rozpoczęła się ekspansja języka polskiego na ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego. Na skutek tego w 1697 roku język białoruski jako język urzędowy Wielkiego Księstwa Litewskiego zastąpiony został oficjalnie przez język polski. Okres od XVIII do połowy XIX wieku to czas upadku języka białoruskiego. Liczne wojny spowodowały katastrofalne zmniejszenie się liczby ludności białoruskiej w XVIII wieku, a w 1795 roku po upadku Rzeczypospolitej Obojga Narodów, ziemie białoruskie włączone zostały do Rosji, gdzie język białoruski został zakazany. Odrodzenie języka białoruskiego nastąpiło dopiero w połowie XIX wieku, za sprawą tworzonej w tym języku literatury. W 1918 roku język białuruski uzyskał status języka państwowego Białoruskiej Republiki Ludowej, a póĽniej Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Do lat 40-tych XX wieku oprócz języka białoruskiego językami urzędowymi na Białorusi były także język rosyjski, jidysz i polski.

W 1991 roku uchwalona została nowa ustawa o językach na Białorusi, wskutek której język białoruski został jedynym językiem państwowym. Jednak norma ta uległa zmianie dopiero w 1995 wskutek polityki elit rządzących na Białorusi od 1994 roku. W obecnych czasach język białoruski jest powoli zastępowany językiem rosyjskim (choć formalnie na Białorusi obowiązują dwa języki). Duża część społeczeństwa białoruskiego posługuje się w codziennych kontaktach tzw. trasianką (kreolem języka rosyjskiego i białoruskiego). W trasiance dominuje rosyjska leksyka. Fonetycznie jest bliższa białoruskiemu. Ilość cech białoruskich czy rosyjskich jest sprawą indywidualną każdego użytkownika, gdyż nie posiada ona żadnych norm.

Cechy języka białoruskiego są wspólne z językami rosyjskim oraz ukraińskim. Najbardziej charakterystyczne są dla niego takie zjawiska jak: dziakanie i ciakanie (zamiana głosek ť i ď przez ć i dĽ) powstałe w XIV w. oraz wcześniejsze akanie, czyli wymowa nieakcentowanych o, e jak a, ja. Posiada dwa zespoły dialektów: południowo-zachodni i północno-wschodni, klasyfikowane przede wszystkim na podstawie różnic w akaniu. Współczesny białoruski, język literacki, rozwinięty w XIX w., jest oparty na gwarach przejściowych.

Ľródło: Wikipedia, Portal Wiedzy Onet.pl